Pt29032024

AktualizacjaPn, 23 Paź 2023 1pm

build_links(); ?>
Back Jesteś tutaj: Start Wiadomości Podkarpacia Tyczyn Urbanizacja gminy Tyczyn

Urbanizacja gminy Tyczyn

Rozwój gminy Tyczyn w tym postępujący proces urbanizacja jest wypadkową licznych uwarunkowań: społecznych, gospodarczych i kulturowych. Wśród nich kluczowe znaczenie ma bezpośrednie sąsiedztwo miasta Rzeszowa, będącego stolicą województwa podkarpackiego i miastem centralnym kształtującej się aglomeracji rzeszowskiej. Powstanie i rozwój aglomeracji wyzwala dwa procesy koncentracji i dekoncentracji. W wyniku procesu koncentracji występuje efekt przyciągania przez duże miasto ludności i podmiotów gospodarczych, jednak z różnych względów nie tylko na obszar w jego granicach, ale w najbliższe sąsiedztwo (do strefy podmiejskiej). W ten sposób rodzi się konkurencyjność miejsc (miasta i jego strefy), która powoduje, że jedni inwestorzy, względnie potencjalni mieszkańcy, celowo i świadomie, na podstawie kalkulacji ekonomicznej lub przyjętych preferencji, poszukują dla siebie korzystnej lokalizacji w granicach miasta, podczas gdy inni miejsce takie starają się znaleźć w strefie podmiejskiej.

Rozwój aglomeracji jest więc jednym z najbardziej widocznych przejawów postępującej urbanizacji, a szczególnie jej fazy, którą nazywa się suburbanizacją. Widocznym efektem tego procesu jest tzw. urban sprawl, czyli rozlewanie się miasta na zewnątrz (przestrzenna jego ekspansja).

Obserwowana prawidłowość jest szczególnie widoczna w rozwoju gminy Tyczyn. To na terenie tej gminy występuje silne zjawisko dynamicznego wzrostu gęstości zaludnienia. Wśród podrzeszowskich gmin podobna dynamika obserwowana jest w gminie Trzebownisko i Głogów Małopolski.

ryc1

 

Ryc.1. Dynamika zmian gęstości zaludnienia w aglomeracji rzeszowskiej według gmin w latach 1999-2009r.

 

 

Powszechnie przyjmuje się, że saldo migracji na obszarach zurbanizowanych aglomeracji miejskich nie powinno mieć wartości ujemnych, gdyż są to obszary przyciągające ludność i dysponujące dużymi zasobami terenów mieszkaniowych. Wśród gmin sąsiadujących z Rzeszowem to właśnie gmina Tyczyn charakteryzuje się najwyższą wartością wskaźnika salda migracji na 1000 ludności. W całej ostatniej dekadzie corocznie w gminie więcej osób się osiedla niż z niej wyjeżdża.

ryc2

Ryc. 2. Saldo migracji w aglomeracji rzeszowskiej w wieloleciu 1999-2009 na 1000 ludności

 

 

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Banku Danych Regionalnych GUS

 

 

Odnosząc się tylko do analizy powyższych dwóch wskaźników należy stwierdzić, że intensywność procesów urbanizacyjnych na terenie gminy Tyczyn jest największa. Procesy te prowadzą do wykształcenia się strefy podmiejskiej powiązanej z miastem centralnym funkcjonalnie i jednocześnie spełniającej rolę zaplecza mieszkaniowego dla ludności z Rzeszowa oraz spoza aglomeracji. W świetle starego paradygmatu rozwoju przestrzennego miast włączenie tych terenów podmiejskich (np. sołectwa Biała, Budziwój) w granice administracyjne miasta nie powinno budzić wątpliwości. Jednak jak pokazuje dorobek nauk dotyczących rozwoju lokalnego i regionalnego oraz praktyka krajów wysokorozwiniętych dużo większe korzyści społeczne i ekonomiczne można osiągnąć poprzez budowę aglomeracji i stref podmiejskich jednak tego typu polityka rozwojowa wymaga odpowiednich regulacji prawno-administracyjnych, których w polskim ustawodawstwie ciągle nie ma. Mamy więc do czynienia z procesem aneksji przez miasto Rzeszów najbardziej zurbanizowanych a tym samym najlepiej wyposażonych w zasoby rozwojowe części gmin sąsiednich, co bez wątpienia osłabia ich potencjał rozwojowy oraz wyhamowuje dyfuzje procesów urbanizacyjnych.

Piotr Klimczak

Dla dodatkowego zobrazowania sytuacji finansowej gminy, podajemy dane z Biuletynu Informacyjnego MSI-Doradca.pl nr 01/listopad/2010, przesłane nam przez MARPO SYSTEMY INFORMACYJNE Sp. z. o. o. ze Szczecina:

„Gmina miejsko-wiejska: Tyczyn (powiat rzeszowski) leży w południowo-wschodniej części Polski. Liczba ludności, wynosząca 15251 mieszkańców, plasuje gminę na 35 miejscu w województwie (PODKARPACKIE) i 487 miejscu w kraju. Gęstość zaludnienia (198,1 os./km2) przekracza nieznacznie średnią w województwie. Gmina charakteryzuje się niższym od średniej (13,2%) udziałem procentowym lasów w skali kraju. Ilość mieszkań oddanych do użytkowania na 1000 mieszkańców rośnie (z 6,64 w 2008 do 10.36 w 2009 r.), dając gminie 1 pozycję w województwie.

Dochody gminy (31,9 mln zł) notują spadek w ostatnim roku przy malejącym zadłużeniu (6,3 mln zł). Zadłużenie ogółem na 1 mieszkańca osiągnęło w 2009 roku poziom 414,8 zł, co oznacza, przyzwoite 78 miejsce w województwie. Wskaźnik zadłużenia gminy (stosunek długu do dochodu wynoszący 19,8%) plasuje ją z kolei na gorszej 92 pozycji w województwie.

Dochody gminy z podatku PIT na 1 mieszkańca wynoszą 373 zł, a podatek CIT na 1 mieszkańca 8,8 zł, co jest dobrym rezultatem na tle kraju. W ostatnim roku udział bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym pozostał bez zmian na poziomie 6,1%, co lokuje gminę na 2 miejscu w województwie. Procent ludności w wieku produkcyjnym wynoszący 67,6% pozostał niezmienny w ostatnim roku i jest średni na tle województwa. Wiodącymi branżami, pod względem wartości, w zamówieniach publicznych zleconych gminie w roku 2010 były: usuwanie powłoki gleby, usługi szkolnictwa średniego i roboty w zakresie konserwacji dróg.

Wartość zleconych na terenie gminy zamówień publicznych w roku 2010 wyniosła 12,4 mln zł, co plasuje gminę na 48 miejscu w województwie. Ilość zarejestrowanych podmiotów gospodarczych na 1000 mieszkańców wyniosła 73,44 rosnąc w stosunku do roku poprzedniego. Jednocześnie gminne podmioty pozyskały w 2010 r. 43 zamówienia publiczne o łącznej wartości 4,6 mln zł, co plasuje gminę na 105 miejscu w województwie (…)”.

Na skróty...

Wiadomości

Magazyn

  • Promocja
  • Czy wiesz, że...
  • Magazyn Policyjny

Sport

  • Żużel
  • Piłka Nożna
  • Siatkówka
  • Tenis

Turystyka

  • Bieszczady
  • Dalekie Wyprawy
  • Podkarpacie

Kultura

  • Książki
  • Muzyka
  • Kino
  • Promocje

Zdrowie

  • Pierwsza Pomoc
  • Zdrowie i Urodai 
  • Poradnik

Regulaminy

  • Regulamin
  • Regulamin
  • Regulamin
  • Regulamin

Administracja