Artykuły

Prawdziwy skarb znów w Gorajcu

Po 16 latach wytężonych prac konserwatorskich, prowadzonych przez krakowską pracownię Fundacji Świętego Włodzimierza Chrzciciela Rusi Kijowskiej, do XVI wiecznej cerkwi w Gorajcu powrócił zabytkowy ikonostas. Ta jedna z najstarszych i najcenniejszych drewnianych świątyń w Polsce odzyskuje wreszcie swój dawny blask.

Gorajecka cerkiew zbudowana została w 1586 r. a jej pierwszy ikonostas został napisany  bespośrednio na belkach. W końcu XVII wieku w świątyni stanął nowy ikonostas architektoniczy, zasłaniając na ponad 200 lat pierwotne malowidła. Wielokrotne remonty i przebudowy cerkwi znacznie zmieniły jej wygląd i wystrój. Dopiero remont i konserwacja prowadzona w latach 1991-2001 przywróciła cerkwi pierwotny wygląd, ku zaskoczeniu konserwatorów odkryto  również przepiękne polichromie. Powracający właśnie ikonostas datowany jest na drugą połowę XVII  wieku, choć niektóre z ikon pochodzą z XVIII i XIX stulecia. Wielość i różnorodność ikon stwarza  możliwość prześledzenia rozwoju roztoczańskiego ikonopisarstwa na przestrzeni ponad  400 lat. Aby wyeksponować cenne polichromie, podjęto decyzję o wybudowaniu specjalnego podestu oraz o montażu  ikonostasu na oddzielnym stelażu, tak żeby nowa konstrukcja  nie zasłaniała oryginalnych malowideł i umożliwiła zwiedzającym dostęp do nich. Prace montażowe pod kierownictwem pani konserwator zabytków Jadwigi Styrny trwały ponad 2 tygodnie. Wszystkie 73 ikony zostały zabezpieczone przed kradzieżą - zamontowano specjalny system monitoringu obiektu. Największą bolączką jest ciągły brak systemu przeciwpożarowego, jednak władze gminy obiecały jak najszybsze rozwiązanie tego problemu.        Cerkwi nic raczej nie grozi ponieważ już od lat troskliwą opiekę nad nią pełnią wszyscy mieszkańcy Gorajca, którzy nieraz uchronili ją od zniszczenia. Oficjalnym kustoszem i przewodnikiem po cerkwi został historyk i regionalista Mirosław Piotrowski,  można go łatwo odnaleźć w znajdującym się naprzeciwko “Chutorze Gorajec”. Na zwiedzanie wnętrza cerkwi najlepiej  umówić się mailowo Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. lub telefonicznie: 667173765. Oficjalne uroczystości związane z powrotem ikonostasu do Gorajca planowane są na 14 maja. Doskonałą okazją do zapoznania się z  ikonostasem będzie organizowany przez radę sołecką oraz Chutor Gorajec “Dzień Otwarty Cerkwi w Gorajcu” planowany na 17 lipca 2011 roku. To wydarzenie odbędzie się w ramach Festiwalu Kultury Pogranicza “Folkowisko 2011”, któremu  medialnie patronuje nasza gazeta. Więcej informacji o nim można znaleźć na stronach www.roztocze-gorajec.com oraz facebookowym profilu Chutor Gorajec.{jcomments on}