Artykuły

13 Grudnia - rocznica wprowadzenia Stanu Wojennego

W tym roku obchodzimy 29. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego, działań które na zawsze zapisały się na kartach naszej historii jako zdrada stanu, zamach na wolność osobistą i przede wszystkim obietnice, które nigdy nie miały być spełnione. 

13 grudnia 1981 roku o północy oddziały ZOMO rozpoczęły ogólnokrajową akcję aresztowań działaczy opozycyjnych. W dniu wprowadzenia stanu wojennego w działaniach na terytorium kraju wzięło udział ok. 70 tys. żołnierzy Wojska Polskiego, 30 tys. funkcjonariuszy MSW oraz bezpośrednio na ulicach miast 1750 czołgów i 1400 pojazdów opancerzonych, 500 wozów bojowych piechoty, 9000 samochodów oraz kilka eskadr helikopterów i samoloty transportowe.

Oficjalnym powodem ogłoszenia stanu wojennego była pogarszająca się sytuacja gospodarcza kraju, której przejawami były m.in. brak zaopatrzenia w sklepach (także żywności) oraz zagrożenie bezpieczeństwa energetycznego kraju wobec zbliżającej się zimy. Rzeczywistymi powodami były obawy reżimu komunistycznego przed utratą władzy, związane z utratą kontroli nad niezależnym ruchem związkowym, w szczególności Niezależnym Samorządowym Związkiem Zawodowym „Solidarność” oraz walki różnych stronnictw w PZPR nie mogących dojść do porozumienia w kwestii formy i zakresu reform ustroju polityczno - gospodarczego PRL.

Najistotniejszy był jednak gwałtowny spadek poparcia społecznego dla polityki komunistów względem działań NSZZ „Solidarność”, która uzyskała ogromne poparcie obywateli.  Celem wprowadzenia stanu wojennego było: zatrzymanie i umieszczenie w uprzednio przygotowanych aresztach i więzieniach wytypowanych osób, uznanych za groźne dla bezpieczeństwa państwa; opanowanie i wyłączenie central telefonicznych; zdeponowanie broni i amunicji oraz zmilitaryzowanie wielu instytucji; wprowadzenie cenzury korespondencji i mediów; ograniczenie możliwości przemieszczania się poprzez wprowadzenie godziny milicyjnej, tym samym wprowadzono zakaz zmiany miejsca pobytu bez uprzedniego zawiadomienia władz administracyjnych. 

W ciągu pierwszego tygodnia stanu wojennego w więzieniach i ośrodkach internowania znalazło się ok. 5000 osób. Ogółem, w okresie trwania stanu wojennego, zostało internowanych ok. 10 000 osób w 49 ośrodkach internowania na terenie całego kraju. Stan wojenny miał być sposobem nie tyle na polepszenie się sytuacji w Polsce, co próbą kontroli buntujących się jednostek i grup, które chciały uciec od radzieckiego reżimu. Jednak wprowadzenie stanu wojennego nie poprawiło niekorzystnej sytuacji gospodarczej w Polsce i nie usunęło oznak zapaści ekonomicznej, a jedynie spowodowało znaczące następstwa. Władze zapowiedziały wdrożenie reformy gospodarczej od 1 stycznia 1982 (będącej elementem systemu tzw. normalizacji). Pierwszym efektem tych działań było jednak tylko wprowadzenie od 1 lutego 1982 podwyżki cen żywności średnio o 24%, a także opału i energii średnio o 171%, co doprowadziło do gwałtownego poszukiwania rozwiązań krótkotrwałych i zastępczych, a w efekcie nie przyniosło żadnych zmian dla Polski i jej obywateli. To wszystko już wiemy - archiwa są już odtajnione, dokumenty udostępnione, powiedziano na ten temat więcej niż chciano usłyszeć i to przy każdej nadarzającej się ku temu okazji. Ta rocznica, podobnie jak wszystkie poprzednie, wzbudza gorące dyskusje, które nie kończą się wspólnym porozumieniem. Dzisiaj stan wojenny wykorzystywany jest jako polityczna zagrywka, karta przetargowa na arenie walczących ze sobą ugrupowań politycznych. Dywagacje na temat stanu wojennego i samej postaci generała Jaruzelskiego trwają od lat. I faktycznie, trudno zaliczyć Wojciecha Jaruzelskiego do zbawców narodu, szczególnie pamiętając o ponad 100 ofiarach stanu wojennego, który złamał „Solidarność”, wprowadził Polskę w stan letargu społecznego, z którego na wielu płaszczyznach nie obudziliśmy się do dziś, zwichnął życie wielu ludziom. Nie da się tego w żaden - a tym bardziej indywidualny sposób - zrelatywizować. Jednak stan wyższej konieczności wywołany poczuciem zagrożenia państwa i potrzebą zachowania praw kazał Jaruzelskiemu podjąć taką decyzję. Można zapytać, czy wprowadzenie stanu wojennego było jedyną i słuszną drogą do unormowania sytuacji w kraju, jednak nie uzyskamy na to pytanie jednoznacznej odpowiedzi. Każdy, kto przeżył ten okres, ma inne wspomnienia, inne doświadczenia, których nie da się ubrać w szarą teczkę i włożyć do wspólnej szuflady. Dlaczego nie krzyczę, że zbrodniarze, że mordercy i złodzieje? Dlaczego nie oskarżam i nie wydaję wyroków? Dlaczego, przecież MY Polacy tak bardzo to lubimy… Zapomnieliśmy o Jedwabnem, o wydawaniu Żydów w ręce niemieckich okupantów, o idiotycznej bitwie pod Batohem. Uczymy młode pokolenie, że pomagaliśmy wszystkim Żydom, wszystkich zgodnie ukrywaliśmy, że jesteśmy bohaterami, niemalże narodem wybranym. Nie lubimy, gdy z nas kpią, wyśmiewają przywary, które są bolesne dla naszej świadomości. Przecież jesteśmy idealni! Owszem mamy „swoich zdrajców”! To gen. Jaruzelski, Wałęsa, Kwaśniewski… „Bolki”, „Franki” i inne pseudonimy, które zaśmiecają tę współczesną historię aż do obrzydzenia. Gdy brakuje kolejnej afery, sensacji – zamiast prób rozwiązywania ludzkich i gospodarczych problemów – jesteśmy karmieni nienawiścią, opluwani jadem, zawiścią. Zmuszani do służalczej uniżalności wobec USA zapominamy o służeniu własnemu krajowi, o lojalności i odwadze. Teraz są to mity dla naiwnych, hasła idealistów i raj dla manipulantów. I tylko byli solidarnościowcy nieśmiało przyznają, że 13 grudnia 1981 nie miał być końcem, a początkiem, że nie chodziło o zmianę ustroju, a o jego modyfikację… Zmianę, która przerosła każdego.

{jcomments on}